فتحعلي شاه زامانيندان قالميش توركجه عهدنامه
فتحعلي شاه زامانيندا
آذربايجان توركجه سينده يازيلميش بير " عهدنامه "
" فين كن اشتاين آنلاشماسي " 1807– جي ميلادي و ماي آيي نين دؤردو ، و 25 صفر ۱۲۲۲ هجري قمري ايلينده فرانسا ايمپراتورلوغونون نظامي اوردو سو اولان (پروسيا – لهستانين شرقينده ) و " فين كن اشتاين " شهرينده قاجار پادشاهي فتحعليشاه ايله فرانسا ايمپراتورو ناپلئون آراسيندا و دفاعي بير آنلاشما اولاراق يازيلميشدير .
بو " آنلاشما " 16 ماده دن تشكيل تاپاراق قاجار اوردوسونون مدرن لشمه سي اوچون ايكي دؤلت آراسندا باغلانميشدير .
"فين كن اشتاين آنلاشماسي " فتحعليشاه طرفيندن امضالاناندان سونرا ، اورمولو عسگرخان افشار ، فتحعليشاه طرفيندن بير سياسي ديپلمات و نماينده عنوانيندا ناپلئون دربارينا گوندريلميشدير .
آذربايجان توركجه سينده يازيلميش " فين كن اشتاين آنلاشماسي " ندان بير نوسخه فرانسانين تاريخ موزه سينده ساخلانيلير .
آشاغيدا ، بو آنلاشمانين متني بوگونكو رسم الخط ايله اوخوجولارا تقديم اولور :
فين كن اشتاين آنلاشماسي
----------------------------------
فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي جنابلاري و ايران شاهي ساعادتگاه جنابلاري اتحاد عهدنامه سي ايله محبتين بنالاريني مثبوت ائتمهسينه خواهيش ائديب، بناء ن عليه رخصت كاميله ايله رخصتگزارلاري تعيين ائديب. يعني:
-فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي طرفيندن دؤلتين وزيري و سركاتيبي اعظم، چلنك- همايون ايله و باوير و باد دؤلت لري نيشانلاري ايله مشرف اولان موسيو رئ هوك بئرنار ماره نام مامور؛
-و ايران شاهي صاحيبي دستگاه و ساعادتگاه طرفلريندن سفير بي نظير عالي جاه و رفعتگاه ميرزا محمد رضا خان ، قزوين شهري نين ناظيري و محمد علي ميرزا حضرتلري نين وزيري و مشار اليها رخصتنامهلريني تبديل ائيلهديكدن سونرا ادنا.دا مشروح اولان مادهلري ربط ائتميشلر:
ماده ١
فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي جنابلاري و ايران شاهي سعادتلري مابئينينده صلح و محبت و اتحاد انشاآللاه تعالي مستدام اولسون.
ماده ٢
فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي جنابلاري ايران شاهي جنابلاري نين دؤلتينده اولان مولك لرين حراستينه كفيلدير.
ماده ٣
گورجوستان اقليمي نين حلالآً ايران شاهي نين مولكو اولدوغونو فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهينا مشخص و معلومدور.
ماده ٤
فيرانسه ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي روسيه دؤلتيني گورجوستاندان اخراجا و بوتون ايران خاكيندان اخراج و تركينه مجبور ائيلهمهلري اوچون و مستقبل عهدنامهده ايشبو شرطين مخصوص تضميني اوچون تماما و كلاً جهد ائدهرم دئيه، تعهد ائيلهيير ؛ چونكو بو ماده دايماً ايمپراتور مشارايله جنابلاري نين دؤلت ايشلرينده و عالي همّتيندهدير
ماده ٥
فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي طرفلريندن بير سفير - روخصتگزار- متعيين، ايران شاهي نين در- سعادتينده مقيم اولسون.
ماده ٦
ايران پادشاهي جنابلاري نين پياده عساگيريني و توپلاريني و قالالاريني فرنگ معرفتي اوزره تعليم و ترتيبينه اشتياقيني بيلديريب، فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاه جنابلاري بونا بناءن توپ- سفريه و حربلي توفنگ شاه طرفينده لازيم اولان نه قدر مطلوب اولورسا ارسالينا تعهد ائيلهيير؛ و بو سيلاحلارين قيمتي فرنگيستان قيمتيله مدفوع اولونا.
ماده ٧
ايران دؤلتي نين قالالاريني فرنگ عادتي اوزره تحصين و توپخانالاريني ترتيب و پياده عسكريني تعليم ائتمك اوچون توپچو و مهندس و تعليمچي معتبر اوفيسياللاريندان ايران پادشاهي جنابلارينا نه مقدار مناسيب گؤرهرلرسه ارسال ائتمهسينه فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي تعهد ائدر.
ماده ٨
ايران پادشاهي كندي طرفيندن اينگيلتره ايله هر وجهيله مكاتبه و مراسله ني قطع ائيلهمهسينه و حالاً مذكور طايفهيه سفر آچماسينا و دوشمنليك اوزره حركت ائتمهسينه تعهد ائيلهييب. بناءن عليه مرسول اولان شاهين سفيري روجوعونا امر اولونا. اينگيليز كونپانياسي طرفيندن ايراندا و بندرلرينده مقيم اولان باليوسلاري و ساير وكلاسي اقامتلريندن في الحال مردود اولا. و اينگيليز ماللاري و متاعلاريني ضبط ائتمهسينه و تجارتلري براً و بحرآً قطع ائتمهسينه پادشاهانه فرمان اولونا. و بو سفرين وقتينده اينگيلتره طرفيندن سفارت اوچون و يا خود ديگر بهانه سيله گلهني مردود اولا.
ماده ٩
في المستقبل اگر روسيه و اينگيليز دؤلتلري ايران و فيرانسا دؤلتلري اوزهرينه اتفاق ائدهرلر ايسه، فيرانسا و ايران دؤلتلري دخي اتفاق و اتحاد اوزره اولسونلار. ايشبو ايكي دؤلتلرين بيريسي نين طرفيندن عداوت ظهور ائدهرسه، اول بيرينه رسماّ خبر و دئندييي گيبي دوشمن اوزهرينه حركت اولونا. او اثنادا اعلا مادهده شرح اولونان وجهيله عمل اولونا.
ماده ١٠
ايران پادشاهي اغوان [افغان] طايفهسيله و ساير قندهار طايفهلري ايله اتفاق ائديب و مملكتلريندن عبوري مشخص اولدوغوندا هندوستاندا اينگيليزين يدينده اولان مملكتلري تسخير ائتمك اوچون اينگيليز اوزهرينه تمشييه-يي عساگير اولونا.
ماده ١١
اگر فيرانسيزلارين بير دونانماسي ايران درياسيندا و ايران بندرلرينده ظهور ائدرسه، اقتضا اوزره اولان تسهيلات و معاونت و محبت- كاميله ايله مقبول اولسون.
ماده ١٢
هندوستانداكي اينگيليز مملكتلرينه هجوم ائتمك اوچون قارادان بير لشكر ارسال ائتمهسي فيرانسا ايمپراتورونون نيّت لرينده ايسه، اتحاد اوزره ايران پادشاهي لشكر- مذكوري كندي توپراغيندان عبوري وئرسين. ولاكين اؤيله اثنادا مقدماً ايكي دؤلتلر مابئينينده مخصوص عهدنامه مربوط اولونوب و مذكور عهدنامهده نه راهيني متوجه اولاجاقلاري و نه وجه ايله ذخاير و مراحيلات اوچون تداروك گؤرونهجكلري و نه ميقدار ايران عسكريندن برابر ارسالين ايران دؤلتينه مناسيب اولاجاقلاري بو مذكور عهدنامهده تفصيلاً مشروح اولسون.
ماده ١٣
بوندان اعلاكي مادّهلرين موجيبينجه، ياخود دونانمالارا و ياخود عسكرلره هر شئي كي وئرهرلرسه، ايران اهلينه گيبي قيمتي و باهاسي ايله وئريلسين.
ماده ١٤
بوندان اعلا اونونجو ماددهسينده مذكور اولان شرطلري فيرانسا دؤلتينه مشخص اولسون. بناً عليه نه اينگيلتره و نه روسيا دؤلتلرينه ايشبو شرطلر هئچ بير يئرده مربوط اولماسين.
ماده ١٥
تجارين امورلاري اوچون و دؤلتين انتفاعي اوچون تجارته متعلّق بير عهدنامه تهراندا مربوط اولسون.
ماده ١٦
انشاآللاه تعالي ايشبو عهدنامه-يي همايونون رضانامهلري ايشبو تاريخ دؤرت آيدان سونرا تهراندا تبديل اولونا.
محرراً ايمپراتور- اعظمين اوردوسوندا فنكستن نام في صفر ١٢٢2 [ امضا و مؤهور يئرلري ]
بؤلوم : سياست
یازار : aqbulaqli