آغ بولاق Ağbulaq

فتحعلي شاه زامانيندان قالميش توركجه عهدنامه

پنجشنبه 21 اردیبهشت 1391

                   فتحعلي شاه  زامانيندا

                    آذربايجان توركجه سينده يازيلميش بير " عهدنامه "

 

 

" فين كن اشتاين آنلاشماسي "  1807  جي ميلادي و ماي آيي نين دؤردو ، و  25 صفر ۱۲۲۲ هجري قمري ايلينده  فرانسا ايمپراتورلوغونون نظامي اوردو سو اولان (پروسيا لهستانين شرقينده ) و " فين كن اشتاين "  شهرينده  قاجار پادشاهي  فتحعليشاه ايله فرانسا ايمپراتورو  ناپلئون آراسيندا و دفاعي بير آنلاشما اولاراق يازيلميشدير  .

بو " آنلاشما " 16 ماده دن تشكيل تاپاراق قاجار اوردوسونون مدرن لشمه سي اوچون ايكي دؤلت آراسندا باغلانميشدير .

"فين كن اشتاين آنلاشماسي " فتحعليشاه طرفيندن امضالاناندان سونرا ، اورمولو عسگرخان افشار ، فتحعليشاه طرفيندن بير سياسي ديپلمات و نماينده عنوانيندا ناپلئون دربارينا گوندريلميشدير .

آذربايجان توركجه سينده يازيلميش  " فين كن اشتاين آنلاشماسي " ‌ندان  بير نوسخه فرانسانين تاريخ موزه سينده ساخلانيلير .

آشاغيدا ، بو آنلاشمانين متني بوگونكو رسم الخط ايله اوخوجولارا تقديم اولور :

 

  فين كن اشتاين آنلاشماسي 

----------------------------------

فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي جنابلاري و ايران شاهي ساعاد‌تگاه جنابلا‌ري اتحاد عهدنامه سي ايله محبتين بنالاريني مثبوت ائتمه‌سينه خواهيش ائديب، بناء ن عليه رخصت  كاميله ايله رخصتگزارلاري تعيين ائديب. يعني:

-فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي طر‌فيند‌ن دؤلتين وزيري و سركاتيبي اعظ‌م، چلنك- همايون ايله و باوير و باد دؤلت لري نيشانلاري ايله مشر‌ف اولان موسيو رئ هوك بئرنار ماره نام مامور؛

-و ايران شاهي صاحيبي دستگاه و ساعاد‌تگاه طر‌فلريند‌ن سفير بي نظير عالي جاه و رفعتگاه ميرزا محمد رضا خان ، قزوين شهري نين ناظيري و محمد علي ميرزا حضر‌تلري نين وزيري و مشار اليها رخصتنامه‌لريني تبديل ائيله‌ديكد‌ن سونرا ادنا.دا مشروح اولان ماده‌لري ربط ائتميشلر:

ماده ١

فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي جنابلاري و ايران شاهي سعاد‌تلري مابئينينده صلح و محبت و اتحاد انشاآللاه تعالي مستدام اولسون.

ماده ٢

فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي جنابلاري ايران شاهي جنابلاري نين دؤلتينده اولان مولك لرين حراستينه كفيلدير.

ماده ٣

گورجوستان اقليمي نين حلالآً ايران شاهي نين مولكو اولدوغونو فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهينا مشخص و معلومدور.

ماده ٤

فيرانسه ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي روسيه  دؤلتيني گورجوستاندان اخراجا و بوتون ايران خاكيندان اخراج و تركينه مجبور ائيله‌مه‌لري اوچون و مستقبل عهدنامه‌ده ايشبو شرطين مخصوص تضميني اوچون تماما و كلاً  جهد ائده‌ر‌م دئيه، تعهد ائيله‌يير ؛ چونكو بو ماده دايماً  ايمپراتور مشارايله جنابلاري نين دؤلت ايشلرينده و عالي همّتينده‌دير

ماده ٥

فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي طر‌فلريند‌ن بير سفير - روخصتگزار- متعيين، ايران شاهي نين در- سعاد‌تينده مقيم اولسون.

ماده ٦

ايران پادشاهي جنابلاري نين پياده عساگيريني و توپلاريني و قالالاريني فرنگ  معرفتي اوزره تعليم و ترتيبينه اشتياقيني بيلديريب، فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاه جنابلاري بونا بناءن توپ- سفريه و حربلي توفنگ شاه طر‌فينده لازيم اولان نه قد‌ر مطلوب اولورسا ارسالينا تعهد ائيله‌يير؛ و بو سيلاحلارين قيمتي فر‌نگيستان قيمتيله مدفوع اولونا.

ماده ٧

ايران دؤلتي نين قالالاريني فر‌نگ عاد‌تي اوزره تحصين و توپخانالاريني ترتيب و پياده عسكريني تعليم ائتمك اوچون توپچو و مهندس و تعليمچي معتبر اوفيسياللاريندان ايران پادشاهي جنابلارينا نه مقدار مناسيب گؤره‌رلرسه ارسال ائتمه‌سينه فيرانسا ايمپراتورو و ايتاليا پادشاهي تعهد ائد‌ر.

ماده ٨

ايران پادشاهي كندي طر‌فيند‌ن اينگيلتره‌ ايله هر وجهيله مكاتبه و مراسله ني قطع ائيله‌مه‌سينه و حالاً مذكور طايفه‌يه سفر آچماسينا و دوشمنليك اوزره حر‌كت ائتمه‌سينه تعهد ائيله‌ييب. بناءن عليه مرسول اولان شاهين سفيري روجوعونا امر اولونا. اينگيليز كونپانياسي طر‌فيند‌ن ايراندا و بند‌رلرينده مقيم اولان باليوسلاري و ساير وكلاسي اقامتلريند‌ن في الحال مردود اولا. و اينگيليز ماللاري و متاعلاريني ضبط ائتمه‌سينه و تجار‌تلري براً و بحر‌آً قطع ائتمه‌سينه پادشاهانه فرمان اولونا. و بو سفرين وقتينده اينگيلتره طر‌فيند‌ن سفار‌ت اوچون و يا خود ديگر بهانه سيله گله‌ني مردود اولا.

ماده ٩

في المستقبل اگر روسيه و اينگيليز دؤلتلري ايران و فيرانسا دؤلتلري اوزه‌رينه اتفاق ائده‌رلر ايسه، فيرانسا و ايران دؤلتلري دخي اتفاق و اتحاد اوزره اولسونلار. ايشبو ايكي دؤلتلرين بيريسي نين طر‌فيند‌ن عداو‌ت ظهور ائده‌رسه، اول بيرينه رسماّ خبر و دئندييي گيبي دوشمن اوزه‌رينه حر‌كت اولونا. او اثنادا اعلا ماده‌ده شرح اولونان وجهيله عمل اولونا.

ماده ١٠

ايران پادشاهي اغوان ‌‌‌‍‍[افغان] طايفه‌سيله و ساير قندهار طايفه‌لري ايله اتفاق ائديب و مملكتلريند‌ن عبوري  مشخص اولدوغوندا هندوستاندا اينگيليزين يدينده اولان مملكتلري تسخير ائتمك اوچون اينگيليز اوزه‌رينه تمشييه-يي عساگير اولونا.

ماده ١١

اگر فيرانسيزلارين بير دونانماسي ايران درياسيندا و ايران بند‌رلرينده ظهور ائد‌رسه، اقتضا اوزره اولان تسهيلات و معاونت و محبت- كاميله ايله مقبول اولسون.

ماده ١٢

هندوستانداكي اينگيليز مملكتلرينه هجوم ائتمك اوچون قارادان بير لشكر ارسال ائتمه‌سي فيرانسا ايمپراتورونون نيّت لرينده ايسه، اتحاد اوزره ايران پادشاهي لشكر- مذكوري  كندي توپراغيندان عبوري وئرسين. ولاكين اؤيله اثنادا مقد‌ماً ايكي دؤلتلر مابئينينده مخصوص عهدنامه مربوط اولونوب و مذكور عهدنامه‌ده نه راهيني متوجه اولاجاقلاري و نه وجه ايله ذخاير و مراحيلات اوچون تداروك گؤرونه‌جكلري و نه ميقدار ايران عسكريند‌ن برابر ارسالين ايران دؤلتينه مناسيب اولاجاقلاري بو مذكور عهدنامه‌ده تفصيلاً مشروح اولسون.

ماده ١٣

بوندان اعلاكي مادّه‌لرين موجيبينجه، ياخود دونانمالارا و ياخود عسكرلره هر شئي كي وئره‌رلرسه، ايران اهلينه گيبي قيمتي و باهاسي ايله وئريلسين.

ماده ١٤

بوندان اعلا اونونجو مادده‌سينده مذكور اولان شرطلري فيرانسا دؤلتينه مشخص اولسون. بناً عليه نه اينگيلتره و نه روسيا دؤلتلرينه ايشبو شرطلر هئچ بير يئرده مربوط اولماسين.

ماده ١٥

تجارين امورلاري اوچون و دؤلتين انتفاعي اوچون تجار‌ته متعلّق بير عهدنامه تهراندا مربوط اولسون.

ماده ١٦

انشاآللاه تعالي ايشبو عهدنامه-يي همايونون رضانامه‌لري ايشبو تاريخ دؤرت آيدان سونرا تهراندا تبديل اولونا.

محرراً  ايمپراتور- اعظمين اوردوسوندا فنكستن نام في صفر   ١٢٢2  [ امضا   و  مؤهور  يئرلري ]

 

 



بؤلوم : سياست
یازار : aqbulaqli